این فایل در ۲۱ صفحه قرار دارد که ۴ صفحه در توضیحات قرار دادیم

امام صادق (ع) و پزشکی

دانش پزشكى امام صادق علیه السلام و طبیب هندی بدون تردید، علوم حضرات معصومین علیهم السلام اكتسابى نیست و آنچه از ذهن شفاف و نورانى آن بزرگواران انعكاس مى‏یابد، اشعه‏هایى از انوار الهى است كه از پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله تا معصوم ‏چهاردهم امام زمان(عج) نسلى بعد از نسل، به یادگار مانده و زمینیان را بهره‏مند ساخته است. اگر غیر از این بود، مى‏بایست علوم آنها مقطعى و زودگذر باشد و جز در عصر خویش، كاربردى آن هم در همه ‏زمینه‏ها، بدون كمترین تخلف نداشته باشد و در برخورد با شخصیت‏هاى علمى هم عصر خود و عالمان قرون بعد، منفعل گردد. جستجوى مفصل این نكته را به عهده خوانندگان محترم گذاشته و تنها مناظره زیر را كه به علم پزشكى امام صادق علیه السلام اشاره‏ دارد. نقل به مضمون مى‏كنیم. روزى امام صادق علیه السلام به مجلس منصور دوانیقى وارد شد. طبیب هندى ‏كنار خلیفه نشسته بود. او كتاب‎هایى كه در موضوع «علم طب‏» نگاشته شده بود را براى خلیفه مى‏خواند تا ضمن سرگرم ساختن او بر معلومات خلیفه بیفزاید. امام صادق علیه السلام در گوشه‏ى مجلس نشست. بارانى از هیبت و ابهت از چهره حضرت مى‏بارید. مدتى گذشت. هنگامى كه طبیب از خواندن كتاب‎ها فارغ شد، نگاه‏اش به امام صادق علیه السلام دوخته شد. لحظاتى مشغول‏ تماشاى سیماى حضرت شد. ابهت و صلابت امام تنش را لرزاند. نگاه‏اش‏ را به سوى خلیفه برگرداند و با این سؤال سكوت را شكست: - این مرد كیست؟ - او عالم آل محمد(صلی الله علیه و آله) است. - آیا میل دارد از اندوخته‏هاى علمى من بهره‏مند گردد؟ - نگاه خلیفه روى امام قرار گرفت. قبل از این كه چیزى بگوید،امام لب به سخن گشود: - نه! - طبیب كه از پاسخ امام شگفتش زده بود، پرسید: - چرا؟ - چون بهتر از آنچه تو دارى، در اختیار دارم. - چه چیز در اختیار دارى؟ - گرمى را با سردى معالجه مى‏كنم و سردى را با گرمى، رطوبت را با خشكى درمان مى‏كنم و خشكى را با رطوبت و آنچه را كه پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) فرموده به كار مى‏بندم و نتیجه كار را به خداوند وامى‏گذارم. سپس به سخن جدش رسول الله اشاره كرده، افزود: «معده خانه ‏هر بیمارى و پرهیز، سر هر درمان است.» طبیب هندى براى این كه سخنان امام را سبك جلوه دهد، پرسید: - مگر طب غیر از این‏ها است كه گفتى؟! - امام فرمود: - گمان مى‏كنى من مثل تو این‏ها را از كتاب‎هاى طبى آموخته‏ام؟! - حتما، غیر از این، راهى براى فراگیرى علم طب وجود ندارد. - نه، به خدا سوگند، جز از خداوند، از دیگرى نیاموخته‏ام. اكنون ‏بگو كدام یك از من و تو در علم طب داناتریم؟ - كار من طبابت است و حتما در طب از شما عالم‏ترم. - پس لطفا به سوال‎هایم پاسخ گویید. - بپرسید. - چرا سر آدمى یك پارچه نیست و از قطعات مختلف به وجود آمده ‏است؟ - نمى‏دانم. - چرا پیشانى مانند سر انسان از مو پوشیده نیست؟ - نمى‏دانم. - چرا بر روى پیشانى خطوط مختلفى نقش بسته است؟ - نمى‏دانم. - چرا ابروها در بالاى دیدگان انسان قرار گرفته است؟ - نمى‏دانم. - چرا چشم‎هاى انسان به شكل لوزى ساخته شده است؟ - نمى‏دانم. - چرا بینى میان دو چشم قرار گرفته است؟ - نمى‏دانم. - چرا سوراخ‎هاى بینى در زیر آن خلق شده است؟ - نمى‏دانم. - چرا لب فوقانى و سبیل در قسمت ‏بالاى دهان آفریده شده است؟ - نمى‏دانم. - چرا دندان‎هاى جلو، تیز و دندان‎هاى آسیاب، پهن و دندان‎هاى ‏انیاب (نیش)، دراز آفریده شده است؟ - نمى‏دانم. - چرا كف دست و پا، مو ندارد؟ - نمى‏دانم. - چرا مرد ریش دارد ولى زن فاقد ریش است؟ - نمى‏دانم. - چرا ناخن و موهاى سر انسان روح ندارند؟ - نمى‏دانم. - چرا قلب، صنوبرى شكل آفریده شده است؟ - نمى‏دانم. - چرا ریه در دو قسمت آفریده شده و در جاى خود متحرك است؟ - نمى‏دانم. - چرا كلیه‏ها مانند لوبیا خلق شده‏اند؟ - نمى‏دانم. - چرا كاسه زانوها رو به جلو قرار دارد؟ - نمى‏دانم. - چرا میان كف پا، گود است و با زمین تماس ندارد؟ - نمى‏دانم. - اى طبیب هندى! ولى من به فضل خداوند، به حكمت و پاسخ این ‏سوال‎ها آگاه‏ام. طبیب كه چاره‏اى جز تسلیم شدن نداشت، گفت: - پاسخ‎ها را بگویید تا بهره‏مند گردم. آن‏گاه امام به ترتیب به یكایك سوال‎هاى مطرح شده، چنین پاسخ‏ گفتند: - به این جهت ‏سر از قطعات مختلف تشكیل شده و شكاف‎هایى برایش ‏قرار داده شده است تا صداع (سردرد) آن را نیازارد. - خداوند مو را بالاى سر رویانده تا به وسیله آن روغن لازم به ‏مغز برسد و بخار مغز از طریق موها خارج شود. همین طور، پوششى ‏براى سرما و گرما باشد. ولى در پیشانى مو نیافریده تا چشم‏ها مزاحمى نداشته باشند و بتوانند به راحتى نور بگیرند. - ابروها را بالاى چشم قرار داد تا به اندازه كافى به چشم‏ها نور برسد و نیز از رسیدن نور زیاد جلوگیرى كند. چون زیادى نور، چشم‏ را آزار داده و زمینه معیوب شدن آن را فراهم مى‏سازد. - چشم‏ها به شكل لوزى آفریده شده تا داروهایى كه با سرمه ‏استعمال مى‏شود، به آسانى وارد چشم شده، چرك و مرض به آسانى از آن به وسیله اشك خارج شود. - به این جهت ‏بینى را میان دو چشم قرار داده است كه بینى نور را به دو قسمت مساوى تقسیم مى‏كند تا نور به طور اعتدال به ‏چشم‏ها برسد.