این فایل در15صفحه قرار دارد که 3 صفحه آن را در توضیحات قرار دادیم

موضوع كنفرانس:

كارگزاران عصر رضا شاهي

(داور، حكمت، نصرت الدوله)

علي اكبر داور متولد 1264 خورشيدي در تهران پسر كلب علي خان خازن الخلوت سرايدار راندروني مظفرالدين شاه بود. او مدتي در دارالفنون به تحصيل پزشكي پرداخت اما بعد مدتي پزشكي را رها كرد در رشته حقوق ادامه تحصيل داد. پس از فارغ التحصيل شدن در اين رشته تحت تاثير شرايط سياسي و اجتماعي عصر مشروطيت براي دفاع از اين انقلاب در اين رقابتهاي خربي مجلس دوم شوراي ملي از دموكرات ها هواخواهي كرد. داور در سال 1288 منصب دادستاني (مدعي العموم) تهران دست يافت. وارد فاليتهاي مطبوعاتي شد. (در روزنامه مديريت شرق به مديريت سيد ضياء مقالات سياسي و انتقادي نوشت در سال 1290 يك شرايطي فراهم مي شود تحت (سرپرست فرزندان بازرگاني به اروپا رفته در دانشگاه ژنو زبان فرانسه آموخت و دكتراي حقوق در سوئيس اخذ مي‌كند[1].

وقوع كودتاي 1299و نخست وزيري سيد ضياء كه داور قبلاً با او همكاري مطبوعاتي داشت) ولي زماني به تهران رسيد كه سيدضياء از نخست وزيري عزل و به خارج از كشور تبعيد شده بود. داور در مدت زمان كوتاهي در عرصه هاي سياسي توانست به عنوان يك فرد توانمند وارد عرصه سياست شود.

روزنامه مرد آزاد

اولين فعاليتهاي سياسي او انتشار، روزنامه اي به عنوان مرد آزاد اولين تلاش طليعه براي دستيابي به مناصب سياسي بود (نام او از روزنامه منتشره در پاريس گرفته بود) توانست نظريات سياسي و اقتصادي خود را در مورد آينده بيان كند تلاش او اين بود كه جامعه ايراني بر مبناي تمدن غرب استوار گردد. همچنين داور در نوشته هاي خودش رضاخان سردار سپه وزير جنگ را رهبري مي داند كه قادر است ايرانيان را به آرزوهاي بزرگ خود برساند[2].

اين نوشته ها او باعث شد افرادي همچون تيمورتاش و نصرت الدوله فيروز از همه مهمتر رضاخان وجود او را يك نعمت بزرگ براي رسيدن به برنامه هاي خود بدانند. [حزب راديكال] (باقر عاقلي منابع رجال سياسي و نظامي معاصر) دومين اقدام او تشكيل حزبي بود بنام حزب راديكال – اعضاي آن افراد تحصيل كرده بودند كه داور ليدراين حزب بود.

سيروس غني برآمدن رضاخان

اينطور به نظري رسيد كه اين اولين حزب سياسي در ايران بود كه برنامه هاي خودش را روي كاغذ بياورد اين بيانيه 33 ماده داشت كه مهمترين عبارت بود تحكيم حكومت مشروطه – برگزاري انتخابات با راي محفني ...........الغاي كاپيتولاسيون – جدايي دين از سياست. برابري شهروندان

حضور در مجلس – داور پس از اينكه توانست با اندازهايي همچون روزنامه و حزب خود را يك فرد سياسي بسيار فعال بشناساند و به همين خاطر مباحث پارلماني خود را به دقت تهيه مي كرد داور در مجلس پنجم به عنوان نماينده مردم لار حضور داشت در مجلس پنجم يكي از حوادث مهم كه مطرح شد مسئله جمهوري بود كه داور مخالفت كرد نظر او اين بود كه جامعه ايران آماده پذيرش اين نوع حكومت نمي باشد. داور در مجلس پنجم در جايي ديگري نيز با رضاخان به مخالفت برخاست آنهم زماني كه رضاخان براي سركوبي شيخ خزعل به خوزستان لشكر كشيده بود.[3]

داور لشكركشي رضاخان را خود سرانه دانست و كليه عمليات را مربوط به صلح و جنگ اعلام داشت به تصويب مجلس برسد با بازگشت سردار سپه به تهران، داور براي رفع سوء تفاهم به تلاش افتاد ك در اين راه از تيمورتاش و نصرت الدوله فيروز كمك خواست. نصرت الدوله با تلاش داور به جرگه طرفداران رضاخان پيوست از اين تاريخ با اتحاد سياسي اين سه تن با يكديگر مثلث محكمي بود كه سردار سپه بناي سلطنت خود را بر روي آن بنا نهاده بود از ديگر مسائل مطرح شده در مجلس پنجم طرح خلع قاجاريه از سلطنت مطرح شد 5 نفر اعلام مخالفت كردند مهمترين مصدق بود كه داور سخنان او را نشنيده گرفت و اعلام كرد وظيفه مجلس فقط برداشتن پادشاه بي كفايت از سلطنت است كه با ادامه تلاشهاي داور در مجلس موسسان رضاخان به پادشاهي رسيد پس از آن داور انتظار داشت به پاس حمايت هايش از رضاخان پست بالايي را انتظار داشت- رضاشاه فروغي را به عنوان اولين نخست وزير معرفي كرد فروغي (يكي اعضاي كابينه خودش) داور را براي وزارت فوايد عامه (وزارت كشاورزي- بازرگاني) قرار داد.[4]

داور به زودي در اين وزارت توانست توان بالاي از خودش نشان دهد يكي از گام هاي اساسي او اصلاحات تاسيس راه آهن بود.

داور در كابينه دوم مستوفي المصالك در تيرماه 1305 به عنوان وزير عدليه معرفي گرديد. رياست او در قوه قضايه 7 سال ادامه داشت. اقدامات اساسي داور را بايد در همين دوران 7 ساله وزارت او در عدليه جستجو كرد. او مصمم به دگرگون كردن بنيادهاي دادگستري در ايران بود.

ابتدا وزارت عدليه را منحل كرد[5] – استخدام قاضيان جوان تحصيل كرده در ايران و اروپا در زمره در ديوان عالي علاوه بر تحصيل كردگان جديد از وجود برخي روحانيون استفاده كرد اصل استقلال قضات را از بين برد و آنها را تابع دولت كرد تدوين قوانين مدني- استفاده از حقوق مدني فرانسه و ايتاليا جز در چند مورد با قوانين شرعي متعارضي بود به عنوان بخشي از قانون مدني ايران تنظيم كرد از جمله اين تعارضات مسئله نفي تعدد زوجات، تغيير سن ازدواج دختران و پسران از 9 و 15 سال به 18 سال و نهادهايي كه زير مجموعه وزارت دادگستري از قبيل دفتر اسناد رسمي، سازمان ثبت اسناد و املاك ثبت پا به عرصه وجود نهادند بعد از استعفاي مخبرالسلطنه هدايت بار ديگر محمدعلي فروغي بر مسند نخست وزيري ايران تكيه زد

[1] سيروس غني ، ايران ، برآمدن رضاخان و برافتادن قاجار و نقش انگليسي ها ، ترجمه حسن كامشاد ، ص 315.

[2] همان ، ص 343.

[3] ملك شعراي بهار، تاريخ احزاب سياسي اميركبير 1371 ج دوم ص 181.

[4] باقر عاقلي، داور عدليه ص 52- پرواند آبراهاميان، ايران بين دو انقلاب ص52

[5] سيروس غني- ايران برآمدن رضاخان/برافتادن قاجار، ص 416